PM Startup India Yojana 2025: भारताची स्टार्टअप क्रांती हे स्वातंत्र्याच्या अमृताचे एक महत्त्वाचे वैशिष्ट्य बनेल. आज देशात प्रो-ऍक्टिव्ह स्टार्टअप धोरण आणि पुरेसे स्टार्टअप नेतृत्व आहे. भारताच्या स्टार्टअप इकोसिस्टमचे जगभरातून कौतुक होत आहे. सामान्य भारतीय तरुणांची स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी भारतातील स्टार्टअप्स एक शक्तिशाली वाहन बनत आहेत. 2014 मध्ये भारतात फक्त 300 ते 400 स्टार्टअप होते, तर आज त्यांची संख्या 70 हजारांवर पोहोचली आहे. भारतामध्ये जगातील तिसरी सर्वात मोठी स्टार्टअप इकोसिस्टम आहे. पंतप्रधान मोदींनी शुक्रवारी आयोजित एका कार्यक्रमात ही माहिती दिली.
हे नोंद घ्यावे की शुक्रवारी संध्याकाळी पंतप्रधान मोदींनी मध्य प्रदेशचे नवीन स्टार्टअप धोरण आणि मध्य प्रदेश स्टार्टअप पोर्टल नवी दिल्लीतून अक्षरशः लॉन्च केले. इंदूरच्या तनु तेजस सारस्वत, भोपाळचे उमंग श्रीधर आणि नवीन स्टार्टअप्स सुरू करणाऱ्या इंदूरच्या तौफिक खान यांच्याशीही त्यांनी आभासी संवाद साधला. या तिघांनी त्यांच्या कामाचा तपशील पंतप्रधानांसोबत शेअर केला. पीएम मोदींनी 2 स्टार्टअप्सना ऑनलाइन आर्थिक मदतही दिली. PM Startup India Yojana 2025
PM Startup India Yojana 2025 ची गरज का पडली?
स्टार्टअप इंडिया उपक्रमाची घोषणा भारताच्या माननीय पंतप्रधानांनी 15 ऑगस्ट, 2015 रोजी केली होती. या प्रमुख उपक्रमाचा उद्देश देशात नवकल्पना आणि स्टार्टअप्सचे पालनपोषण करण्यासाठी एक मजबूत इको-सिस्टम तयार करणे आहे ज्यामुळे शाश्वत आर्थिक वाढ होईल आणि मोठ्या प्रमाणावर रोजगार निर्मिती होईल. PM Startup India Yojana 2025
देशातील नागरिकांमध्ये उद्योजकतेच्या भावनेला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी केंद्र सरकारने स्टार्टअप इंडिया योजना सुरू केली आहे. रोजगार आणि उद्योग निधी, समर्थन, मार्गदर्शन आणि उद्योग सहभागासाठी संधी प्रदान करून भारतातील स्टार्टअप्सना प्रोत्साहन देणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे. स्टार्टअप इंडिया उपक्रम सुरू करणे म्हणजे याद्वारे बेरोजगारांमध्ये रोजगार निर्माण करणे. स्टार्टअप्सना सरकारच्या योजनेवर विसंबून राहण्यासाठी आणि अतिरिक्त लाभांसह सुविधा देण्यासाठी सरकारने नोंदणीमध्ये समाविष्ट केलेल्या पायऱ्या आहेत.स्टार्टअप इंडियाने एक मजबूत स्टार्टअप इकोसिस्टम तयार करण्यासाठी आणि भारताला नोकरी शोधणाऱ्यांऐवजी रोजगार निर्माण करणाऱ्यांच्या देशात बदलण्यासाठी अनेक कार्यक्रम सुरू केले आहेत. हे कार्यक्रम औद्योगिक धोरण आणि प्रोत्साहन विभाग (DPIIT) द्वारे व्यवस्थापित केले जातात.
PM Startup India Yojana 2025 उद्देश
- या योजनेचा मुख्य उद्देश स्टार्टअपला प्रोत्साहन देणे, रोजगार निर्मिती आणि संपत्ती निर्माण करणे हा आहे.
- या योजनेने एक मजबूत इकोसिस्टम तयार करणे आणि भारताच्या भविष्यासाठी अनेक कार्यक्रम सुरू केले आहेत.
- स्टार्टअप इंडिया योजनेचे उद्दिष्ट देशामध्ये नवकल्पना आणि स्टार्टअप्सचे पालनपोषण करण्यासाठी एक मजबूत इको-सिस्टम तयार करणे आहे ज्यामुळे शाश्वत आर्थिक वाढ होईल.
- जेणेकरून भारतीय स्टार्टअप्स आपले पंख दूरवर पसरवू शकतील.
- स्टार्टअप इकोसिस्टममधील सर्व भागधारकांना परस्पर संवाद साधण्यासाठी, ज्ञानाची देवाणघेवाण करण्यासाठी आणि अत्यंत गतिमान वातावरणात एकमेकांसोबत भागीदारी करण्यासाठी व्यासपीठ उपलब्ध करून देणे.
कोणती कंपनी “स्टार्टअप” आहे?
श्रेणीच्या खालील यादीमध्ये येणारी कोणतीही कंपनी “स्टार्टअप” म्हणून ओळखली जाईल आणि भारत सरकारकडून लाभ मिळवण्यासाठी DPIIT द्वारे मान्यता मिळण्यास पात्र असेल.
कंपनीचे वय – | निगमाची तारीख 10 वर्षांपेक्षा जास्त नसावी |
कंपनीचा प्रकार – | प्रायव्हेट लिमिटेड कंपनी किंवा नोंदणीकृत भागीदारी फर्म किंवा मर्यादित दायित्व भागीदारी म्हणून समाविष्ट केले गेले असावे |
निगमाची तारीख | 10 वर्षांपेक्षा जास्त नसावी |
वार्षिक उलाढाल | त्याच्या स्थापनेपासून कोणत्याही आर्थिक वर्षासाठी रु. 100 कोटी पेक्षा जास्त नसावी |
मूळ अस्तित्व – | कंपनी किंवा संस्था मूळतः प्रवर्तकांनी तयार केलेली असावी आणि अस्तित्वात असलेल्या व्यवसायाचे विभाजन करून किंवा पुनर्रचना करून तयार केलेली नसावी |
नाविन्यपूर्ण आणि स्केलेबल – | उत्पादन, प्रक्रिया किंवा सेवेच्या विकासासाठी किंवा सुधारणेसाठी योजना असणे आवश्यक आहे आणि/किंवा संपत्ती आणि रोजगार निर्मितीसाठी उच्च क्षमता असलेले स्केलेबल व्यवसाय मॉडेल असावे |
स्टार्टअप नोंदणीसाठी पात्रता निकष
- स्थापन होणारी कंपनी खाजगी मर्यादित कंपनी किंवा मर्यादित दायित्व भागीदारी असणे आवश्यक आहे.
- फर्मने भारतीय पेटंट आणि ट्रेडमार्क कार्यालयाकडून संरक्षक हमी मिळवली असावी.
- त्यात उष्मायनाद्वारे शिफारस पत्र असणे आवश्यक आहे.
- स्टार्टअप इंडिया मोहिमेअंतर्गत भांडवली नफ्याला आयकरातून सूट देण्यात आली आहे
- ती नवीन फर्म असावी किंवा पाच वर्षांपेक्षा जुनी नसावी आणि कंपनीची एकूण उलाढाल 25 कोटींपेक्षा जास्त नसावी.
- कंपन्यांनी डिपार्टमेंट ऑफ इंडस्ट्रियल पॉलिसी अँड प्रमोशन (DIPP) कडून मंजुरी मिळवली असावी.
- DIPP कडून मान्यता मिळविण्यासाठी, फर्मला इन्क्युबेशन फंड, एंजेल फंड किंवा प्रायव्हेट इक्विटी फंडाद्वारे निधी दिला पाहिजे.
- फर्मने नाविन्यपूर्ण योजना किंवा उत्पादने प्रदान करणे आवश्यक आहे.
- एंजेल फंड, इन्क्युबेशन फंड, एक्सीलरेटर्स, प्रायव्हेट इक्विटी फंड, एंजेल नेटवर्क सेबी (भारतीय सिक्युरिटीज आणि एक्सचेंज बोर्ड) मध्ये नोंदणीकृत असणे आवश्यक आहे.
स्व-प्रमाणन
स्वयं-प्रमाणीकरणाची प्रक्रिया म्हणजे स्टार्टअप्सवरील नियामक ओझे कमी करणे. तसेच, स्टार्टअप्स मुख्य व्यवसायावर लक्ष केंद्रित करू शकतात.
फायदे
स्टार्टअप्सना 6 कामगार कायदे आणि 3 पर्यावरणीय कायद्यांचे पालन एक सोप्या ऑनलाइन प्रक्रियेद्वारे स्व-प्रमाणित करण्याची परवानगी आहे.
कामगार कायद्यांसाठी, 5 वर्षांच्या कालावधीसाठी कोणतीही तपासणी केली जाईल. तपासणी अधिकार्यांना लेखी स्वरूपात उल्लंघनाची विश्वसनीय आणि पडताळणी करण्यायोग्य तक्रार मिळाल्यावरच स्टार्टअपची तपासणी केली जाईल.
पर्यावरण कायद्यांसाठी, स्टार्टअप्स जे ‘व्हाइट श्रेणी’ अंतर्गत येतात [केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने (CPCB) परिभाषित केल्यानुसार] अनुपालन स्वयं-प्रमाणित करण्यास सक्षम असतील आणि अशा प्रकरणांमध्ये केवळ यादृच्छिक तपासणी केली जाईल.
कोण घेऊ शकतो स्व-प्रमाणन ?
डीपीआयआयटी मान्यताप्राप्त स्टार्टअप्स जे स्थापनेच्या 5 वर्षांच्या आत आहेत.
PM Startup India Yojana 2025 फायदे
स्टार्टअप इंडिया इनिशिएटिव्ह अंतर्गत, डीपीआयआयटी अंतर्गत नोंदणीकृत कंपन्या खालील फायदे प्राप्त करण्यास पात्र आहेत:
- सरलीकरण आणि हँडहोल्डिंग – सुलभ अनुपालन, अयशस्वी स्टार्टअपसाठी सुलभ बाहेर पडण्याची प्रक्रिया, कायदेशीर समर्थन, पेटंट अर्जांचा जलद-ट्रॅकिंग आणि माहितीची विषमता कमी करण्यासाठी वेबसाइट.
- निधी आणि प्रोत्साहने – पात्र स्टार्टअपसाठी प्राप्तिकर आणि भांडवली नफा करावरील सूट; स्टार्टअप इकोसिस्टम आणि क्रेडिट गॅरंटी स्कीममध्ये अधिक भांडवल घालण्यासाठी निधीचा निधी.
- उष्मायन आणि उद्योग-अकादमी भागीदारी – असंख्य इनक्यूबेटर आणि नवोपक्रम प्रयोगशाळा, कार्यक्रम, स्पर्धा आणि अनुदाने तयार करणे.
- स्टार्टअप इंडिया हब
- स्टार्टअप इकोसिस्टममधील सर्व भागधारकांना परस्पर संवाद साधण्यासाठी, ज्ञानाची देवाणघेवाण करण्यासाठी आणि अत्यंत गतिमान वातावरणात एकमेकांसोबत भागीदारी करण्यासाठी व्यासपीठ उपलब्ध करून देणे.
- सार्वजनिक प्रक्रियेचे मानक
- सूक्ष्म आणि लघु उद्योगांसाठी सार्वजनिक खरेदीचे निकष शिथिल करण्यात आले आहेत. आता सार्वजनिक डोमेनमधील आणखी स्टार्टअप्स आता निविदा प्रक्रियेचा भाग होण्यास पात्र आहेत.
- प्रशिक्षण आणि विकास मोजमाप
- स्टार्टअप्स आणि महत्त्वाकांक्षी उद्योजकांना त्यांच्या उद्योजकीय प्रवासाच्या विविध टप्प्यांतून पुढील टप्प्यासाठी शिक्षित करणे आणि तयार करणे.
- स्टार्टअप इंडिया लोन – स्टार्टअप इंडिया लोन
- सरकार ने बँक आणि NBFC च्या सहाय्याने एप्रिल 2015 मध्ये पीएम मुद्रा योजना सुरू केली आहे, गैर-कॉर्पोरेट, गैर-कृषी एमएसएमईंना त्यांच्या या विकासाच्या चरणात स्टार्टअप इंडिया कर्ज देते. ये लोन नयी कंपनी के साथ दुसरो को भी प्रदान किया जाता है. स्टार्टअप इंडिया योजना या कंपनीला लाभही प्रदान केली जाते.
- PM मुद्रा योजना लेख या वेबसाइटवर दिलेला आहे तुम्ही डिटेलमध्ये वाचू शकता.
- कर लाभ
- तीन वर्षे ते पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी स्टार्टअपला आयकरातून सूट दिली जाते.
- निधी समर्थन आणि प्रोत्साहन
- स्टार्टअप्सना आर्थिक सहाय्य देण्यासाठी, USD 1.6 बिलियन चा आर्थिक निधी सादर केला गेला आहे आणि तो भारतीय लघु उद्योग विकास बँक (SIDBI) द्वारे व्यवस्थापित केला जात आहे.
- स्टार्टअपसाठी जलद निर्गमन
स्टार्टअप इंडिया योजनेचे कामकाज सुलभ करण्यासाठी जलद आणि सोपी प्रक्रिया प्रस्तावित करण्यात आली आहे. हे उद्योजकांना नवीन आणि नाविन्यपूर्ण कल्पनांचा प्रयोग करण्यास प्रोत्साहित करेल. तेव्हा दिवाळखोर होण्याच्या भीतीने स्टार्टअप्स क्लिष्ट निर्णय घेण्यास घाबरत होते. स्टार्टअपसाठी दिवाळखोरी व्यावसायिकाची नियुक्ती करण्यात आली आहे जेणेकरून गुंतागुंतीचे निर्णय न घाबरता घेता येतील.
स्टार्टअप इंडिया उपक्रमाचे ३ स्तंभ कोणते आहेत?
स्टार्टअप इंडिया योजना मुख्यतः तीन स्तंभांवर आधारित आहे ज्याचा खाली उल्लेख केला आहे:
- देशातील विविध स्टार्ट-अप्सना निधी समर्थन आणि प्रोत्साहन प्रदान करणे.
- उद्योग-शैक्षणिक भागीदारी आणि उष्मायन प्रदान करणे.
- सरलीकरण आणि हँडहोल्डिंग
किती कर्ज मिळेल ?
या योजनेअंतर्गत, अशा मान्यताप्राप्त स्टार्टअप्सना कर्ज दिले जाईल, जे 12 महिन्यांसाठी स्थिर कमाईच्या स्थितीत आहेत, जे कर्जाची परतफेड करण्यास सक्षम आहेत आणि ज्या स्टार्टअप्सने यापूर्वी कोणत्याही प्रकारच्या कर्जाची परतफेड केली नाही. आरबीआयच्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार स्टार्टअप्सचे नॉन-परफॉर्मिंग मालमत्ता म्हणून वर्गीकरण केले जाऊ नये.
बँका, वित्तीय संस्था, NBFC आणि AIF यांचा समावेश या योजनेंतर्गत कर्ज देण्यास निवळले आहे. या संस्था कर्ज देण्यास योजनेंतर्गत पात्र आहेत. या संदर्भात, विभागाचे म्हणणे आहे की कर्ज घेणाऱ्या प्रत्येक स्टार्टअपचे कमाल हमी संरक्षण 10 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त नसेल. येथे रक्कम इतर कोणत्याही हमी योजनेंतर्गत वापरली केली जाऊ नये.
योजनेची वैशिष्ट्ये
खालील वैशिष्ट्ये योजनेला स्टँड-आउट घटक बनवतात:
- नवीन प्रवेश करणाऱ्यांना तीन वर्षांसाठी कर-सुटी दिली जाते.
- सरकारने स्टार्टअपसाठी रु. 2500 कोटींचा निधी, तसेच रु. 500 कोटी रुपयांचा क्रेडिट गॅरंटी फंड उपलब्ध करून दिला आहे.
PM Startup India Yojana 2025 अर्ज करण्याची प्रक्रिया
पायरी 1 : स्टार्टअप इंडिया पोर्टलवर लॉग इन करा
पायरी 2 : तुमची कायदेशीर संस्था प्रविष्ट करा.
पायरी 3 : तुमचा निगम/नोंदणी क्रमांक एंटर करा.
पायरी 4 : तुमची इन्कॉर्पोरेशन/नोंदणी तारीख टाका.
पायरी 5 : पॅन क्रमांक प्रविष्ट करा (पर्यायी).
पायरी 6 : तुमचा पत्ता, पिन कोड आणि राज्य प्रविष्ट करा.
पायरी 7 : अधिकृत प्रतिनिधीचे तपशील प्रविष्ट करा.
पायरी 8 : संचालक आणि भागीदारांचे तपशील प्रविष्ट करा.
पायरी 9 : आवश्यक कागदपत्रे आणि स्वयं-प्रमाणन विहित पद्धतीने अपलोड करा.
पायरी 10 : कंपनीचे निगमन/नोंद
स्टार्टअप इंडिया वेबसाइट आणि हेल्पलाइन नंबर
1800 115 565 या टोल फ्री क्रमांकावर कॉल करूनही तुम्ही या सरकारी योजनेची माहिती मिळवू शकता.
आशा करते तुम्हाला योजनेविषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असावी तरी योजनेबद्दल काही प्रश्न असल्यास तुम्ही कॉमेंट करून विचारू शकता किंवा अधिक माहितीसाठी, तुम्ही सरकारच्या स्टार्टअप इंडिया वेबसाइटला भेट देऊ शकता जिथे हिंदी, इंग्रजी, मराठी, गुजराती, तमिळ, तेलगू आणि अनेक परदेशी भाषांमध्ये माहिती उपलब्ध आहे.
अधिक वाचा : महाराष्ट्र वृद्ध पेन्शन योजना ऑनलाइन अर्ज कसा करायचा | Old Age Pension Scheme Maharashtra 2022
FAQ PM Startup India Yojana 2025
भारताची स्टार्टअप योजना काय आहे?
स्टार्टअप इंडिया उपक्रमाची घोषणा भारताच्या माननीय पंतप्रधानांनी 15 ऑगस्ट, 2015 रोजी केली होती. या प्रमुख उपक्रमाचा उद्देश देशात नवकल्पना आणि स्टार्टअप्सचे पालनपोषण करण्यासाठी एक मजबूत इको-सिस्टम तयार करणे आहे ज्यामुळे शाश्वत आर्थिक वाढ होईल आणि मोठ्या प्रमाणावर रोजगार निर्मिती होईल. संधी
स्टार्टअप इंडिया योजना काय आहे आणि त्याचे फायदे काय आहेत?
स्टार्टअप इंडिया उपक्रमांतर्गत, पात्र कंपन्यांना DPIIT द्वारे स्टार्टअप म्हणून मान्यता मिळू शकते, ज्यामुळे अनेक कर लाभ, सुलभ अनुपालन, IPR फास्ट-ट्रॅकिंग आणि बरेच काही मिळू शकते.
स्टार्टअप इंडिया योजनेसाठी कोण पात्र आहे?
वय: या योजनेसाठी अर्ज करणाऱ्या व्यक्तींचे वय १८ वर्षांपेक्षा जास्त असावे. कंपनी प्रकार: या योजनेअंतर्गत अर्ज करण्यासाठी, कंपनी भागीदारी किंवा खाजगी मर्यादित फर्म असावी. वार्षिक उलाढाल: या योजनेअंतर्गत पात्र होण्यासाठी, कंपनीची वार्षिक उलाढाल रु. पेक्षा जास्त नसावी. 25 कोटी.
4 स्टार्टअप प्रकार काय आहेत?
लहान व्यवसाय स्टार्टअप्स
खरेदी करण्यायोग्य स्टार्टअप्स
स्केलेबल स्टार्टअप्स
ऑफशूट स्टार्टअप्स
सामाजिक स्टार्टअप्स
स्टार्टअप योजनेचा फायदा काय?
स्टार्टअप इंडियाचे उद्दिष्ट उत्पादने आणि सेवांचा विकास आणि नवकल्पना आणि भारतातील रोजगार दर वाढवणे हे आहे. स्टार्टअप इंडिया योजनेचे फायदे म्हणजे कामाचे सरलीकरण, वित्त सहाय्य, सरकारी निविदा, नेटवर्किंगच्या संधी.